Τι είναι?
Η αποκόλληση του υαλοειδούς σώματος (posterior vitreous detachment -PVD), είναι μια φυσιολογική εξέλιξη της ζωής του οφθαλμού που δεν προκαλεί συνήθως πτώση της όρασης. Είναι πολύ κοινή και εμφανίζεται σε κάποια φάση της ζωής μας, σε όλους μας. Μπορεί να εμφανίζει κάποια ενοχλητικά συμπτώματα, ωστόσο δεν προκαλεί πόνο, ούτε και μπορεί να βλάψει την όραση.
Υαλοειδές Σώμα
Πρόκειται για μια ζελατινώδης μάζα που βρίσκεται μεταξύ του φακού του ματιού και του αμφιβληστροειδούς χιτώνα. Περιέχει νερό και πρωτείνες μαζί άλλα συστατικά που του δίνουν τη μορφή ενός ζελέ. Είναι ελαφρώς προσκολλημένο σε διάφορα σημεία του οφθαλμού, πίσω στο οπτικό νεύρο και εμπρός, στο πίσω μέρος του φακού.
Η βασική λειτουργία του είναι η απορρόφηση κραδασμών του οφθαλμού, η διατήρηση του σχήματός του καθώς και η παροχή και παροχέτευση ουσιών στον αμφιβληστροειδή.
Αίτια αποκόλλησης
Με την ηλικία, το υαλοειδές σώμα έχει την τάση να συρρικνώνεται με αποτέλεσμα να αποκοκολλάται απο τον αμφιβληστροειδή. 75% των ανθρώπων άνω των 65 έχουν ήδη αποκόλληση του υαλοειδούς ενώ συχνά μπορεί να δημιουργηθεί απο την ηλικία των 40-50 ετών.
Η κύρια αιτία αποκόλλησης είναι η φυσιολογική συρρίκνωση των ινών κολλαγόνου εντός του υαλοειδούς. Αυο προκαλεί την αδυναμία του σώματος να διατηρήσει την μορφή του. Η συνέπεια της αποκόλλησης δεν είναι σημάδι νόσου!!
Συμπτώματα
Συχνά συμπτώματα είναι:
- Λάμψεις και φωταψίες. Συχνά έχουν την μορφή τόξου και εμφανίζονται τόσο την ημέρα όσο και τη νύχτα.
- ‘Μυγάκια’ (μυοψίες) που ακολουθούν τις κινήσεις των οφθαλμών.
- Μυοψίες σαν ιστό αράχνης ή μισοφέγγαρο που κινούνται με τις κινήσεις των οφθαλμών.
Τα συμπτώματα αυτά συνήθως αφορούν έναν απο τους 2 οφθαλμούς. Η κατάσταση της αποκόλλησης θα συμβεί τελικά και στους δυο, συχνότερα σε διαφορετικά χρονικά διαστήματα.
ΠΡΟΣΟΧΗ!!
Συμπτώματα που ΠΡΕΠΕΙ να ελεγθούν άμεσα σε περίπτωση ύπαρξης των ανωτέρω:
- Ξαφνική εμφάνιση φωταψιών και μυοψιών με άυξηση του αριθμού και της ποσότητας τους.
- Ξαφνική αύξηση λάμψεων και φωταψιών που διατηρούνται για άνω της μιας με δύο ημερών.
- Θόλωση της όρασης.
- Εμφάνιση μιας ‘μαύρης κουρτίνας’ απο την περιφερική όραση που έχει σημεία κυμματισμού.
Τα παραπάνω μπορεί να συμβαδίζουν με συνοδό αποκόλληση αμφιβληστροειδούς και απαιτούν άμεσο έλεγχο με βυθοσκόπηση και ή πιθανόν απεικονιστικό έλεγχο προκειμένου να αιτιολογηθούν.
Περί το 10% των ασθενών που έχουν αποκόλληση υαλοειδούς μπορεί να έχουν μια ρωγμή στον αμφιβληστροειδή. 40% αυτών μπορεί να οδηγηθούν σε αποκόλληση αμφιβληστροειδούς. Τα παραπάνω ποσοστά φαίνονται μικρά, ωστόσο μιας και η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς μπορεί να οδηγήσει σε πλήρη απώλεια της όρασης, μια άμεση επίσκεψη στον εξειδικευμένο οφθαλμίατρο είναι επιβεβλημένη παρουσία των συμπτωμάτων.
Επι παρουσίας πλήρους αποκόλλησης υαλοειδούς σώματος η πιθανότητα δημιουργίας αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς ειναι ΠΟΛΥ ΧΑΜΗΛΗ.
Μπορεί να έχω μυγάκια χωρίς αποκόλληση?
Τα μυγάκια-μειοψίες είναι γενικά πολύ συχνές και μπορεί να ειναι φυσιολογικές χωρίς να έχουν κάποιο περαιτέρω πρόβλημα. Απαιτούν απλά έναν έλεγχο ρουτίνας.
Υπάρχουν ωστόσο περιπτώσεις όπου μπορεί να οφείλονται σε οφθαλμική φλεγμονή, να αποτελούν μέρος συστηματικής ή και αυτοάνοσης νόσου. Μπορεί να συνοδεύονται απο πτώση της όρασης και ποικίλου βαθμού πόνου στον οφθαλμό, απο ήπιο (αίσθμα βάρους) μέχρι και πιο ισχυρό. Απαραίτητη είναι εδώ η επίσκεψη στον οφθαλμίατρο και η συνεργασία πιθανόν με ρευματολόγο για την διάγνωση και θεραπεία που θα μειώσει και τα συμπτώματα.
Εχω μυωπία, τι πρέπει να προσέχω?
Ασθενείς με μυωπία (κυρίως αξονικού τύπου και όχι κερατοειδικού) συνήθως εμφανίζουν συμπτώματα αποκόλλησης υαλοειδούς νωρίτερα στην ζωή τους απο τον μέσο ασθενή, καθώς οι ελκτικές τάσεις αποκόλλησης είναι εντονότερες σε οφθαλμούς που έχουν μεγαλύτερο μέγεθος. Επίσης κατασκευαστικά οι οφθαλμοί αυτοί μπορεί να έχουν ανώμαλες προσκολλήσεις του υαλοειδούς επί του αμφιβληστροειδούς με συνέπεια την αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης ρωγμής στο στάδιο της αποκόλλησης. Καλό θα είναι άτομα με μυωπία να κάνουν πιο συχνό περιοδικό έλεγχο βυθοσκόπησης. Ωστόσο δεν είναι απαραίτητο να υπάρχει περιορισμός στις δραστηριότητες του ασθενούς με τα παραπάνω στοιχεία, πέραν της προστασίας των οφθαλμών απο άμεσο χτύπημα/τράυμα.
Εχω αποκόλληση υαλοειδούς. Πρέπει να κάνω κάτι?
Μακροχρόνια, η παροδική αύξηση των μυοψιών που προκαλείται απο την παραπάνω διαδικασία, μειώνεται, είτε γιατί τα προιόντα αυτά αποδομούνται απο τον οργανισμό αλλά και κυρίως επειδή μαθαίνουμε να ζούμε με αυτά τα ‘μυγάκια’. Μέσα σε διάστημα εβδομάδων και μηνών παρατηρείται μείωση των συμπτωμάτων στο πλείστο των ασθενών.
Αν τα μυγάκια με ενοχλούν στην καθημερινή μου ζωή?
Δεν υφίσταται φαρμακευτική θεραπεία για τις μειωψίες. Δεν υπάρχουν επίσης στοιχεία οτι αλλαγή του τρόπου ζωής ή χρήση βιταμινών βοηθούν στο θέμα αυτό.
Κάποιες μικρές μελέτες έχουν δείξει οτι μπορεί κανείς με χρήση laser να αποδομήσει εν μέρει μυγάκια που βρίσκονται επί του οπτικού άξονα και με τον τρόπο αυτό να περιορίσει μερικώς τα συμπτώματα. Τέτοια θεραπεία μπορεί να δοκιμαστεί ΑΥΣΤΗΡΑ ΜΟΝΟ αφού το υαλόδες σώμα έχει πλήρως αποκολληθεί απο τον αμφιβληστροειδή (γεγονός που επιβεβαιώνεται κλινικά και με χρήση υπερήχου ή και OCT), καθώς χρήση laser νωρίτερα αποτελεί ρίσκο για πρόκληση ρωγμών επι του αμφιβληστροειδούς και συνοδό αποκόλληση.
Μερικές φορές τα συμπτώματα είναι αρκετά ισχυρά με αποτέλεσμα να μην αφήνουν τον ασθενή να είναι λειτουργικός στην καθημερινότητά του. Παρατηρείται αύξηση των μειωψιών και λάμψεων με μεγάλη χρονική διάρκεια, παρατεταμένη διαλείπουσα θόλωση της όρασης και τελικά οδηγείται ο ασθενής σε ολική αποκόλληση υαλοειδούς. Τα παραπάνω συγκροτούν το λεγόμενο σύνδρομο συνέρεσης υαλοειδούς (Degenerative Vitreous Syndrome) και μπορεί να είναι αρκετά ενοχλητικό για παρατεταμένα χρονικά διαστήματα στον ασθενή.
Η μόνη εγγυημένη τεχνική αφαίρεσης των μειωψιών είναι η χειρουργική επέμβαση υαλοειδεκτομής ( floaterectomy), κατα την οποία το υαλοειδές σώμα αφαιρείται εξ’όλοκλήρου και μαζί με αυτό όλες οι πρωτείνες και ουσίες που προκαλούν τα συμπτώματα. Η χειρουργική θεραπεία είναι ασφαλής, γίνεται πλέον με τοπική αναισθησία και διαρκεί συνήθως λιγότερο της μιας ωρας. Ωστόσο δεν παύει να αποτελεί επέμβαση, απαιτείται σωστή προεργασία και κατανόηση των αποτελεσμάτων της, και θα πρέπει να θεωρείται ως θεραπεία τελευταίας επιλογής ύστερα από σωστό προεγχειρητικό έλεγχο και ΌΧΙ ως θεραπεία εκλογής!
Για οποιαδήποτε πληροφορία επικοινωνήστε μαζί μας στο 2109856999